BELOOFD IS BELOOFD – Stad telt nu méér jobs dan toen de Fordfabriek er nog was

1

30 procent minder armoede tegen 2025

uitgevoerd

De armoedecijfers in Genk behoorden de laatste jaren tot een van de hoogste in Vlaanderen. In 2016 werd zo’n 29,9 procent van de Genkse kinderen in kansarmoede geboren. In 2022 bedroeg dat cijfer nog 19,7 procent. De cijfers voor 2023 zijn nog niet bekend, maar het lijkt dat de dalende trend zich heeft voortgezet, reageert burgemeester Wim Dries (CD&V). We hebben intussen wel verschillende initiatieven opgestart om ouders die met kansarmoede te maken krijgen, te begeleiden. Denk dan aan Campus O3 en Kind en Taal. Tegelijkertijd ondersteunen we ouders ook in hun zoektocht naar werk, want dat is nog steeds de beste manier om uit kansarmoede te geraken. Stad Genk heeft ook een armoedebeleidsplan uitgewerkt, en daarin vormt de zogenaamde vroegdetectie een van de speerpunten. Achterstallige facturen voor nutsvoorzieningen of huurwoningen zijn vaak een goede indicator dat er extra hulp nodig is, vervolgt Dries. Graag zouden we als stadsbestuur al na een paar achterstallige facturen willen ingrijpen, om zo erger te voorkomen. Er lopen al gesprekken met Luminus en woonmaatschappij Wonen in Limburg om dat te realiseren. We hopen die vroegdetectie in de loop van dit jaar uit te werken.

2

Ontwikkeling Stiemervallei

uitgevoerd

In 2019 ontwierp stad Genk een masterplan voor de Stiemervallei, de beekvallei die van Waterschei tot aan de Maten loopt. Niet alleen moet de natuur rond de Stiemerbeek opnieuw floreren, maar de verborgen vallei moet zich ontpoppen tot de achtertuin van de Genkenaar, met fiets- en wandelpaden en verschillende rustplekken langs het water. Eind januari hebben we een aannemer aangesteld die werken zal uitvoeren. Die werken zullen starten in augustus, na het broedseizoen. Ook de verbouwingswerken op de Evence Coppeelaan, waar een blauwgroene fietsverbinding komt, zijn volop aan de gang.

3

Aantal schoolverlaters aanpakken

in uitvoering

In 2017 zat Genk in de top drie van Vlaamse steden met de meeste schoolverlaters. De stad werkte daarom met de lokale scholen het actieplan ‘Iedereen Slaagt’ uit. We werken samen met het basisonderwijs, maar we hebben het project ook verbreed naar middelbare scholen, die we flankerend ondersteunen. Dat doen we onder meer met tweedekansonderwijs en de Leerwinkel, waar we persoonlijke trajecten aanbieden aan schoolverlaters, zodat ze zich toch nog kunnen bijscholen. De helft van de jongeren die werkloos zijn, zijn immers ongekwalificeerd. Het is dus belangrijk dat we hen stimuleren om toch nog een opleiding te volgen. In 2017 kende de stad 21,2 procent vroegtijdse schoolverlaters in het secundair onderwijs. In 2021 daalde dat aantal naar 16,73 procent. Vandaag zitten we weer op 21,7 procent, en daarmee zijn we teruggevallen naar de status quo. Al is de situatie in verschillende plaatsen in Vlaanderen zodanig verslechterd dat we niet meer bij de slechtste leerlingen van de klas horen: vandaag zitten we namelijk niet meer in de top drie, maar in de top 20 van gemeentes met de meeste schoolverlaters. Dit punt blijft dus hoe dan ook een uitdaging.

4

Nieuwe bedrijven naar de stad halen na het Forddrama

uitgevoerd

Eind 2014 rolde de laatste auto van de band en viel het doek voorgoed over Ford Genk. Het bestuur timmerde hard aan een nieuwe weg voor de oude site, die nieuwe bedrijvigheid én nieuwe jobs naar het Genkse grondgebied moesten trekken. De toekomstvisie van het voormalige Ford Genk begint nu in sneltempo een nieuwe gedaante aan te nemen als logistieke zone. Zo bouwt H.Essers op dit moment aan nieuwe opslaghallen. Ook de Vlaamse Waterweg bouwt met ‘Port of Limburg’ aan een binnenvaartterminal voor containertransport. Een derde deel van de site werd herbestemd als Genk Green Logistics, een duurzaam complex voor logistieke bedrijven. Daarnaast is het voormalige ‘Supplier Park’ van Ford Genk omgebouwd tot een zone voor 60 kmo-units, weet Dries. Opgeteld met de activiteiten aan de oude Ford-site kunnen we stellen dat er nu al meer dan 2.000 nieuwe jobs gecreëerd zijn. Na de sluiting van Ford kelderde ons aantal arbeidsplaatsen van 39.000 naar minder dan 35.000. Vandaag zijn dat er meer dan 40.000. Daarmee telt onze stad vandaag méér jobs dan toen Ford nog actief was.

5

Jaarlijks 50 jongeren extra aan het werk krijgen

uitgevoerd

Stad Genk probeert al jaren de werkloosheidsgraad van de stad te verlagen. Op dit moment kampt de stad met een werkzoekendengraad van 9,37 procent, daarmee scoort Genk het slechtst van alle Limburgse gemeentes. Daarom formuleerde de stad ook de ambitie om jaarlijks 50 extra jongeren te activeren. Jaarlijks starten we zo’n 150 trajecten om jongeren bij te scholen of aan het werk te krijgen, vertelt Dries. Uiteraard zijn die niet allemaal succesvol, maar toch startten zo’n 75 tot 80 jongeren elk jaar aan een opleiding of een job. We mikken bij die trajecten vooral op ongekwalificeerde jongeren. Onlangs hebben we het project ‘Lokale Partnerschappen – Capacity Building’ opgestart met buurgemeentes As, Zutendaal en Houthalen-Helchteren, waarbij we ook onze pijlen richten op personen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. De jeugdwerkloosheid zal altijd wat fluctueren, maar we hebben met onze aanpak toch een dalende trend kunnen inzetten.

6

Extra camera’s tegen zwerfvuil

uitgevoerd

Een propere stad bleek prioritair in het meerjarenplan, alleen uitte zich dat niet altijd zo. Sterke sensibilisering om het gedrag te wijzigen bij mensen – wat dan weer tot minder zwerfvuil leidt – is cruciaal, gaat Dries verder. Sinds het begin van deze legislatuur zetten we daarbij ook in op handhaving. In 2019 installeerden we vijftig vaste camera’s en werkten we daarnaast met tien mobiele camera’s om overlast en zwerfvuil in het bijzonder tegen te gaan. Het nieuwste wapen in de strijd tegen zwerfvuil: AI. Als er nu een melding van sluikstort wordt gedaan, moeten de opnames van de camera volledig doorzocht worden om het exacte moment van de overtreding te achterhalen. Een arbeidsintensief proces, dus. Via artificiële intelligentie willen we ervoor zorgen dat de camera onmiddellijk kan detecteren wanneer de sluikstort plaatsvindt. De AI-camera’s hangen er sinds eind september. De lerende software met AI draait nu ook enige tijd. Daaruit zijn nu nog geen conclusies te trekken, behalve dan dat er nog heel wat tijd nodig zal zijn om het herkenningsmodel te laten trainen en bijleren.

7

‘Kruispunt’ moet mensen met psychische problemen sneller bereiken

uitgevoerd

Het Kruispunt geestelijke gezondheidszorg is een platform waar elke maandagvoormiddag een vrij toegankelijke zitdag wordt gehouden. Gemiddeld zaten daar tien mensen per voormiddag, er was dus een grote vraag. Daarom werd in 2021 beslist om het aantal zitdagen uit te breiden met woensdagnamiddag. Binnen de netwerkorganisatie willen ze de werking ervan de komende jaren nog verder professionaliseren en het aanbod zo mogelijk nog uitbreiden. Daarnaast blijven we ook investeren in ons OverKop-huis, dat in 2017 de deuren opende.

8

Shoppen in de kern versterken

in uitvoering

Wie vandaag door Genk trekt, kan er haast niet aan ontsnappen: het beton van de stadskern maakt plaats voor groen. Als alles goed loopt, zal het stadsbos op de Grote Markt eind april geopend zijn. Dat moet de identiteit van het centrum versterken en dus ook meer bezoekers tot de kern lokken. Wie een nieuwe zaak wil openen in Genk-centrum, de Vennestraat, de Stalenstraat of de Hoevenzavellaan, krijgt ook ondersteuning aangeboden van de stad. De acties van de voorbije jaren lijken alvast te lonen: in het stadscentrum werd namelijk een groei van 25,63 procent meer bezoekers gemeten, goed voor ruim 3 miljoen bezoekers voor het hele jaar 2023. Om de toekomst van Shopping 2 te bepalen, startte de stad een studie op met verschillende scenario’s. De studie is intussen afgerond: zowel de instandhouding van het gebouw zal onderzocht worden alsook de afbraak en de bouw van een nieuw complex.

9

Meer windmolens en zonnepanelen

uitgevoerd

In 2018 lanceerde Genk ‘Iedereen Producent’ met als doel massaal groene energie te produceren. In totaal hebben we tot nu toe zo’n 7.600 zonnepanelen geïnstalleerd, goed voor een totaal productievermogen van ruim 78.700 kilowatt. En ook onze 15 windmolens op ons grondgebied hebben een productievermogen van ruim 41.000 kilowatt. Daarmee scoren we het beste van alle Limburgse gemeentes.

10

Genkenaars massaal op de fiets

in uitvoering

De laatste cijfers van de Stadsmonitor tonen aan dat het aantal fietsverplaatsingen in Genk sinds het begin van de bestuursperiode gestegen zijn. Zo verplaatste 27 procent van de Genkenaren zich in 2017 vaak te voet of met de fiets voor kortere afstanden, in 2023 lag dat cijfer al op 30 procent. Ook het recreatief fietsen kreeg in 2020 een stevige boost, waarbij 39 procent van de Genkenaren standaard naar de fiets greep voor hun vrije tijd. In 2023 strandde dat aantal weer op 32 procent. Toch mag de tweede grootste stad van Limburg zich tevreden stellen: in onze VELOVEILIG-rondvraag van 2022 werd Genk al veiligste centrumstad voor fietsers aangestipt. De stad heeft in de afgelopen legislatuur dan ook 5 miljoen euro in fietsprojecten geïnvesteerd. We hebben onder meer een fietsnetwerk uitgebouwd waarbij we de mijnsites met elkaar verbonden hebben. Daarnaast hebben we vorig jaar stevig geïnvesteerd in onze fietsveiligheid. Maar we werken ook met zachte maatregelen om onze inwoners op de fiets te krijgen, zoals de fietsbieb voor kinderen, onze fietsschool voor volwassenen en beloningsacties in de scholen.

EVALUATIE

Wat zegt de meerderheid?

In de afgelopen jaren hebben we heel wat stappen gezet rond verkeersveiligheid, zo zie je ook aan de trajectcontroles dat onze Genkse wegen veiliger worden, blikt de burgemeester terug op deze bestuursperiode. We zijn ook heel trots op onze burgerbudgetten, waarbij we al 1,5 miljoen euro aan Genkenaren hebben geschonken om hun eigen project in de wijk uit te werken. De Genkenaar op de fiets krijgen, daar zullen we mee bezig blijven. Onze schoolverlaters blijven ook een aandachtspunt. Maar ik geloof dat we met een opgeheven hoofd naar de kiezer kunnen trekken, besluit Wim Dries.

Wat zegt de oppositie?

N-VA Genk kijkt minder positief terug op de afgelopen legislatuur. De stad had volgens hen meer vooruitgang moeten boeken in het terugdringen van de armoedecijfers. We stellen vast dat Genk aan het begin van de legislatuur het vierde hoogste armoedecijfer had van alle centrumsteden, zegt N-VA-raadslid Marleen Vrancken. Op het einde van de legislatuur staat Genk op vijfde plaats. Het Genkse stadsbestuur blijft dan ook armoede aantrekken door het grote aantal sociale woningen. De oppositie hekelt ook het ondernemingsbeleid van de stad. Het ondernemersklimaat in Genk heeft een dieptepunt bereikt door de verhoging van de belastingen voor bedrijven. Om het vertrouwen bij de ondernemers te herwinnen, zal een betere communicatie nodig zijn vanuit het huidige bestuur. Ten slotte kijkt de oppositie met argusogen naar de ontwikkeling van het stadscentrum. De communicatie rond de ontwikkeling van het stadsbos in het centrum is chaotisch verlopen. We zijn, net als de Genkenaar, uiterst benieuwd naar de uiteindelijke kostprijs van dit centrumproject.